پهنه بندی آگرواکولوژیک گندم در حوضه آبریز بروجن: ارزیابی سیستم های زراعی دیم و آبی

نویسندگان

  • ابراهیم امیری دانشگاه آزاد لاهیجان
  • احمد قنبری دانشگاه زابل
  • براتعلی سیاهسر دانشگاه زابل
  • جواد طایی سمیرمی دانشگاه زابل
  • شمس اله ایوبی دانشگاه صنعتی اصفهان
  • عبدالعلی غفاری مرکز تحقیقات دیم کشور-مراغه
چکیده مقاله:

چکیده       پهنه بندی آگرواکولوژیک یک مدل چند معیاری است که می تواند برای ایجاد پایگاه اطلاعات مکان دار، ارزیابی و برنامه ریزی استفاده از اراضی کشاورزی مورد توجه قرار گیرد. این پژوهش به منظور پهنه بندی منطقه بروجن از نظر سیستم های زراعی تولید گندم در شرایط پتانسیل و محدودیت آب انجام گرفته است. به این منظور پایگاه داده های دراز مدت روزانه اقلیمی با استفاده از 18 ایستگاه سینوپتیک و کلیماتولوژیک پوشش دهنده منطقه مورد مطالعه ایجاد شد و پتانسیل تبخیر و تعرق نیز بر اساس روش پنمن –مونتیث و با استفاده از نرم افزار ET.Calculator محاسبه گردید. برای شبیه سازی عملکرد گندم در شرایط بهینه تولید و شرایط محدودیت آب از مدل WOFOST که قبلا واسنجی شده بود، مورد استفاده قرار گرفت. میزان عملکرد گندم برای همه ایستگاه­ها شبیه سازی شده و اطلاعات حاصل بصورت داده های مکان دار به  محیط نرم افزار ArcGIS وارد گردید و برای تخمین عملکرد در سطح منطقه از تابع Spline برای درونیابی بین داده­های خروجی حاصل از مدل استفاده شد. نتایج نشان داد عملکرد پتانسیل از 2/2 تا4/6 تن در هکتار در منطقه مورد مطالعه متغیر می‌باشد به طوریکه دشت های مرکزی و شمال شرقی حوضه در مقایسه با نواحی جنوبی و غربی پتانسیل عملکرد بالاتری برای تولید گندم دارند. همچنین عملکرد در شرایط محدودیت آب از4/2 تا 7/3 تن در هکتار متغیر می‌باشد، به طوریکه دشت های جنوب شرقی در مقایسه با نواحی جنوبی و غربی استعداد بیشتری برای تولید گندم در شرایط محدودیت آب یا دیم دارند. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل شکاف عملکرد، منطقه مورد مطالعه به 4 پهنه آگرواکولوژیک تفکیک می گردد:1- ناحیه متناسب برای زراعت آبی تولید گندم با شکاف عملکرد 2/4 تا 2/6 تن در هکتار2-ناحیه متناسب برای زراعت دیم با شکاف عملکرد 3تا 6/3 تن در هکتار 3- ناحیه متناسب برای هر دو سیستم زراعی دیم و آبی با شکاف عملکرد کمتر از 4/2 تن در هکتار و 4- ناحیه نامناسب برای تولید گندم. تحلیل الگوی بیلان آبی در منطقه مورد مطالعه نشان داد، مهمترین عامل ایجاد شکاف عملکرد در حالت پتانسیل نسبت به محدودیت آب در منطقه مورد مطالعه، الگوی توزیع بارش و دمای پایین در طول دوره رشد مرطوب است. به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که مدل WOFOST توانایی خوبی برای شبیه­سازی عملکرد گندم در شرایط پتانسیل و محدودیت آب دارد و می توان از آن به عنوان ابزاری مناسب جهت تحلیل سیستم های زراعی در مقیاس­های منطقه ای استفاده کرد.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شناسایی پهنه های همسان تولید گندم دیم با ریز پهنه بندی اقلیمی در کردستان

محور اصلی اقتصاد کردستان کشاورزی است. در یک دوره 31 ساله داده­های سطح کاشت، تولید، خسارات و عملکرد گندم در 10 منطقه و عناصر اقلیمی ایستگاه­های سینوپتیک مقیاس ساعتی تا سالانه گردآوری شدند. با رگرسیون چند متغیره همزمان و گام به گام متغیرهای موثر بر عملکرد گندم تعیین شدند. نقشه پهنه­های زمینی همسان متغیرها و عملکرد گندم استان ارائه شد. نتایج نشان داد تعداد زیادی از شاخص­های آگروکلیمایی و عناصر اقل...

متن کامل

پهنه بندی مخاطرات بارشی منجر به خشکسالی و سیل در حوضه های آبریز حله و مند

Hazard is potential source of harm or a situation to create a damage. So identification of zones exposed to hazards is necessary for planning or land use planning. But this situation becomes more critical when they appear at the population centers. So applying the principle of passive defense based on environmental capabilities is unarmed action that caused the reduction of human resources vuln...

متن کامل

پهنه بندی اگرواکولوژی حوضه آبریز رودخانه کرخه

پهنه بندی اگرواکولوژی یک ابزار ضروری در برنامه ریزی کشاورزی محسوب می شود. با تلفیق اجزای اصلی و موثر کشاورزی، امکان بررسی همه جانبه شرایط تولید فراهم می شود. پتانسیل ها و محدودیت های محیطی بهتر بررسی گردیده و تصمیم گیرندگان کشاورزی با داشتن یک نقشه جامع و کامل بجای نقشه های تک موضوعی و پراکنده، تصمیمات درستی اتخاذ می کنند. در این مطالعه، نقشه پهنه بندی اگرواکولوژی حوضه آبریز رودخانه کرخه با است...

متن کامل

محاسبه و پهنه بندی شماره منحنی زیر حوضه های آبریز اهرچای

زمان تمرکز یکی از مهم ترین پارامترهای فیزیکی هر حوضه آبریز است و آن عبارت از مدت زمانی است کهدورترین قطره آب نسبت به نقطه تمرکز لازم دارد تا مسیر خود را طی کند و به نقطه تمرکز برسد . اگر بارانی باشدت یکنواخت و برای مدت بسیار طولانی روی حوضه ای ببارد و شدت آن زیادتر از ظرفیت نفوذ باشد بلافاصلهجریان رواناب از نقطه تمرکز شروع می شود. از شروع روان اب تا زمانی که دبی به مقدار ثابت خود می رسد مدتی به...

متن کامل

پهنه¬بندی پتانسیل¬های اقلیمی کشت گندم دیم در استان آذربایجان غربی

شناخت اقلیم و بررسی نیازهای اقلیم شناختی گیاهان زراعی از مهمترین عوامل مؤثر در تولید است. با بررسی­های هواشناسی کشاورزی می­توان امکانات بالقوه اقلیمی را در مناطق مختلف مشخص و از آنها حداکثر بهره­برداری را نمود. نظر به اهمیتی که عوامل اقلیمی در تولیدات دیم داشته، همچنین به علت توانایی­های بالقوه دیم­زارهای استان آذربایجان غربی، بررسی جامعی براساس آمارهای بلندمدت عناصر اقلیمی انجام گرفت. برای انج...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 22  شماره 4

صفحات  1- 12

تاریخ انتشار 2013-02-03

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023